Hiệu ứng từ điện trở lớn trong các màng đa lớp Fe/Cr (Fert et al.)
Từ điện trở, hay còn gọi tắt là từ trở, là tính chất của một số vật liệu, có thể thay đổi điện trở suất dưới tác dụng của từ trường ngoài. Hiệu ứng này lần đầu tiên được phát hiện bởi William Thomson (Lord Kelvin) vào năm 1856 với sự thay đổi điện trở không quá 5%. Hiệu ứng này được gọi là hiệu ứng từ điện trở thường. Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra nhiều loại hiệu ứng từ điện trở trong nhiều loại vật liệu khác nhau đem lại khả năng ứng dụng hết sức to lớn. Người ta thường dùng khái niệm tỉ số từ trở để nói lên độ lớn của hiệu ứng từ điện trở, cho bởi công thức:
Đôi khi, trong một số thiết bị, tỉ sổ này cũng được định nghĩa bởi:
Với: lần lượt là điện trở suất và điện trở tại từ trường H và từ trường H = 0. Và hoàn toàn tương tự ở công thức thứ hai là từ trường cực đại. Hai cách định nghĩa này hoàn toàn tương đương nhau.
Từ điện trở dị hướng
:xem bài chi tiết Từ điện trở dị hướng
- (Tiếng Anh: Anisotropic Magnetoresistance Effect - AMR). Hiệu ứng này cũng được William Thomson phát hiện vào năm 1857 khi quan sát thấy điện trở của các vật liệu sắt và niken phụ thuộc vào góc giữa dòng điện chiều của véctơ từ độ. Hiệu ứng này phát hiện trong nhiều chất bán dẫn và nhiều màng mỏng từ.
- Hiệu ứng AMR trong các chất bán dẫn chủ yếu là do sự lệch quỹ đạo của dòng hạt tài (điện tử hay lỗ trống) dưới tác dụng của từ trường, thường được ứng dụng trong một số cảm biến đo từ trường như đo từ trường Trái đất, hay cảm biến đo dòng điện...
Từ điện trở khổng lồ
- (Tiếng Anh: Giant Magnetoresistance Effect - GMR), một số nhà nghiên cứu ở Việt Nam còn dịch hiệu ứng GMR là "từ điện trở lớn" do không thống nhất việc dịch "Giant" là "khổng lồ" hay "lớn" nhưng tên gọi quen thuộc thường dùng là GMR. Hiệu ứng GMR là một hiệu ứng lượng tử quan sát thấy trong một số màng mỏng từ tính đa lớp hoặc đơn lớp, với sự thay đổi lớn giá trị điện trở suất dưới tác dụng của từ trường ngoài.
- Tên gọi Giant (lớn, khổng lồ) của hiệu ứng này không phải là do giá trị lớn của tỉ số MR mà do cơ chế tạo nên hiệu ứng, đó là cơ chế tán xạ phụ thuộc spin của điện tử khi truyền qua các lớp sắt từ được kẹp giữa bởi các lớp phi từ. Hiệu ứng GMR lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1988 đồng thời bởi 2 nhóm nghiên cứu, là nhóm của Peter Grünberg ở Trung tâm Nghiên cứu Jülich (Đức) trên màng mỏng kiểu bánh kẹp Fe/Cr/Fe; và bởi nhóm của Albert Fert ở Đại học Paris-Sud trên các màng đa lớp Fe/Cr. Phát hiện này đã mở ra một ngành mới gọi là điện tử học spin (spintronics) nghiên cứu các linh kiện điện tử mới hoạt động dựa trên điều khiển tính chất spin của điện tử.
- Ngoài ra hiệu ứng GMR còn phát hiện thấy trên một số màng mỏng dạng hạt (ví dụ màng hợp kim dị thể CoCu, CoAg...).
- Vào ngày 9-10-2007, Ủy ban Trao Giải Nobel đã công bố giải thưởng Nobel Vật Lý 2007 được trao cho hai nhà vật lý Albert Fert (Pháp) và Peter Grünberg (Đức) về sự khám phá ra Từ điện trở khổng lồ (Giant Magnetoresistance).
Từ điện trở chui hầm
xem chi tiết tại bài viết Hiệu ứng từ điện trở chui hầm
- (Tiếng Anh: ''Tunneling Magnetoresistance' - TMR). Là hiệu ứng từ trở xảy ra khi các lớp sắt từ bị ngăn cách bởi các lớp mỏng cách điện cho phép điện tử xuyên hầm qua các lớp cách điện này, và tán xạ trên các lớp sắt từ, gây ra hiệu ứng từ trở lớn.
- Hiệu ứng TMR lần đầu tiên được phát hiện trên các màng đa lớp sắt kẹp giữa là lớp germanium (Ge) đóng vai trò lớp cách điện. Hiệu ứng TMR ở nhiệt độ phòng lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1995 trên các màng mỏng CoFe/Al2O3/Co với Al2O3 đóng vai trò lớp cách điện, cho hiệu ứng MR tới 11,8% ở nhiệt độ phòng. Cùng với phát minh về hiệu ứng GMR, hiệu ứng TMR được cũng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong các nghiên cứu về linh kiện spintronic.
Từ điện trở siêu khổng lồ
Xem chi tiết bài viết Từ điện trở siêu khổng lồ
- (Tiếng Anh: Colossal Magnetoresistance - CMR), đôi khi cũng được các nhà nghiên cứu ở Việt Nam gọi là "Hiệu ứng từ điện trở khổng lồ" (khi gọi hiệu ứng GMR là "Từ điện trở lớn") nhưng thường gọi tắt là hiệu ứng CMR. Hiệu ứng này xảy ra với các vật liệu từ có cấu trúc perovskite (ví dụ manganese, cobaltite,...) có điện trở thay đổi cực lớn có thể tới hàng ngàn %.
- Hiệu ứng CMR lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1993, nhưng đến giờ vẫn chưa được lý giải một cách chính xác, và vẫn đang là một vấn đề lý thú cho nghiên cứu cơ bản. Một lý thuyết đang được sử dụng rộng rãi để giải thích là mô hình tương tác kép (double-exchange interaction).
- Hiệu ứng CMR cũng được ứng dụng trong các đầu đọc/ghi của ổ cứng, phát triển các linh kiện spintronic...
Từ điện trở dị hướng xung kích
- (Tiếng Anh: Ballistic Anisotropy Magnetoresistance - BAMR). Là hiệu ứng từ điện trở xảy ra khi các điện tử chuyển động trong một dây rất mỏng cũng giống như một viên đạn đi trong nòng súng - chúng đều bị cưỡng ép chuyển động trên một chiều nhất định và hầu như ít bị van chạm hay nói cách khác là không có sự cản trở dọc theo đường truyền. Nếu dây có chiều dày chỉ vài lớp nguyên tử, khả năng dẫn điện tử - độ dẫn điện - sẽ bị lượng tử hóa, là một số nguyên lần (N) của độ dẫn của một điện tử bởi vì năng lượng của điện tử bị cầm tù trong dây trong dây là các dải hẹp và N sẽ tương ứng với số dải năng lượng trên mức Fermi, mà ở đó xảy ra tính dẫn điện.
- Năm 2005, Evgeny Tsymbal và các đồng nghiệp ở Đại học Nebraska giả thiết rằng số N có thể thay đổi bằng cách đặt một từ trường vào một dây rất mảnh làm bằng các kim loại từ tính. Trong các vật liệu đó, các điện tử dẫn dưới tác dụng của từ trường sẽ phải dịch chuyển mức năng lượng so với mức Fermi và do đó dẫn đến việc thay đổi N. Do độ dẫn của dây tỉ lệ với N, nên các nhà nghiên cứu giả định rằng có thể quan sát thấy sự thay đổi kiểu nhảy bậc của độ dẫn (hay nói cách khác là điện trở). Họ gọi hiệu ứng này là "hiệu ứng từ điện trở dị hướng xung kích" (ballistic anisotropy magnetoresistance) - từ "dị hướng" ở đây là do hiệu ứng này phụ thuộc vào góc tương đối giữa từ trường và chiều của dòng điện dẫn. Mới đây, Bernard Doudin ở Viện Vật lý và Hóa học Vật liệu (Strasbourg) và các đồng nghiệp ở Đại học Nebraska đã quan sát thấy hiệu ứng BAMR trong một loạt các dây khác nhau ở kích cỡ nguyên tử chế tạo bằng Co. Trong một mẫu, các nhà nghiên cứu đã đo được sự thay đổi của độ dẫn tương ứng với N = 6, 7 khi mà chiều của từ trường thay đổi. Các nhà nghiên cứu cho hay sự phản ứng này có liên quan đến sự chênh lệch ở thang nguyên tử trong cấu trúc của các dây nano và có thể giải thích bằng lý thuyết của Tsymbal về BAMR.
Ứng dụng của hiệu ứng từ trở
- Chế tạo cảm biến đo từ trường, đo dòng điện
- Đầu đọc, ghi trong các ổ cứng máy tính
- Các linh kiện spintronics
*...
👁️
53 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

Hiệu ứng từ điện trở lớn trong các màng đa lớp Fe/Cr (Fert et al.) **Từ điện trở**, hay còn gọi tắt là **từ trở**, là tính chất của một số vật liệu, có thể
**Từ điện trở dị hướng** (tiếng Anh: _Anisotropic magnetoresistance_, viết tắt là **AMR**) là một hiệu ứng từ điện trở mà ở đó tỉ số từ điện trở (sự thay đổi của điện trở suất
**Hiệu ứng từ điện trở khổng lồ** (tiếng Anh: **_Giant magnetoresistance_**, viết tắt là **_GMR_**) là sự thay đổi lớn của điện trở ở các vật liệu từ dưới tác dụng của từ trường ngoài.
**Từ điện trở chui hầm** hay **Từ điện trở xuyên hầm**, (tiếng Anh: **_Tunnelling magnetoresistance_**, thường viết tắt là **_TMR_**) là một hiệu ứng từ điện trở xảy ra trong các màng mỏng đa lớp
[[Cấu trúc tinh thể của vật liệu gốm kiểu perovskite có khả năng cho hiệu ứng CMR]]**Từ điện trở siêu khổng lồ** (tiếng Anh: **_Colossal magnetoresistance_**, viết tắt là **_CMR_**) là một hiệu ứng từ
Nguyên lý của MRAM: thông tin được lưu trong [[độ từ hóa|từ độ của các lớp sắt từ, sự đảo thông tin tương ứng với sự thay đổi điện trở do hiệu ứng từ điện
phải|Hiệu ứng quang điện nhỏ|Heinrich Rudolf Hertz nhỏ|Alexander Stoletov **Hiệu ứng quang điện** là một hiện tượng điện - lượng tử, trong đó các điện tử được thoát ra khỏi nguyên tử (quang điện trong)
**Điện trở** là một linh kiện điện tử thụ động gồm 2 tiếp điểm kết nối, thường được dùng để hạn chế cường độ dòng điện chảy trong mạch, điều chỉnh mức độ tín hiệu,
**Hiệu ứng nhiệt điện** là sự chuyển đổi trực tiếp sự chênh lệch nhiệt độ thành hiệu điện thế và ngược lại thông qua một cặp nhiệt điện. Một thiết bị nhiệt điện tạo ra
**Hiệu ứng từ nhiệt** là một hiện tượng nhiệt động học từ tính, là sự thay đổi nhiệt độ (bị đốt nóng hay làm lạnh) của vật liệu từ trong quá trình từ hóa hoặc
**Điện trở quang** hay **quang trở**, **photoresistor**, **photocell**, **LDR** (viết tắt tiếng Anh: Light-dependent resistor), là _linh kiện điện tử_ chế tạo bằng chất đặc biệt có điện trở thay đổi giảm theo mức ánh
nhỏ|So sánh hiệu ứng Hall lên hai mặt thanh Hall nhỏ|Hướng và chiều tác dụng trong hiệu ứng Hall **Hiệu ứng Hall** là một hiệu ứng vật lý được thực hiện khi áp dụng một
nhỏ|phải|Một [[nam châm lơ lửng trên mặt một vật liệu siêu dẫn nhúng trong nitơ lỏng lạnh tới −200 °C, thể hiện hiệu ứng Meissner]] **Hiệu ứng Meissner** hay **hiệu ứng Meissner-Ochsenfeld** là hiệu ứng
thế=Hiệu ứng domino.|nhỏ|262x262px|[[Hiệu ứng domino.]] **Hiệu ứng domino** là một phản ứng chuỗi xảy ra khi một thay đổi nhỏ tại điểm gốc của hệ có thể gây ra những thay đổi tương tự tại
Trong điện tử và điện từ học, **điện trở** của một vật là đặc trưng cho tính chất cản trở dòng điện của vật đó. Đại lượng nghịch đảo của điện trở là **** hay
**Điện tử học spin** (tiếng Anh: _spintronics_) là một ngành đa lĩnh vực mà mục tiêu chính là thao tác và điều khiển các bậc tự do của spin trong các hệ chất rắn. Nói
**Hiệu ứng bề mặt** là xu hướng của dòng điện xoay chiều phân bổ nó trong dây dẫn với mật độ dòng điện gần bề mặt dây dẫn lớn hơn so với ở gần lõi
Mô hình [[từ điện trở khổng lồ|hiệu ứng từ điện trở khổng lồ trong các spin valve]] **Spin valve** (chưa có tên gọi riêng trong tiếng Việt) là một linh kiện từ tính cấu tạo
**Hiệu ứng Hall spin** là một hiệu ứng được dự đoán bởi nhà vật lý người Nga Mikhail I.Dyakonov và Vladimir I.Perel vào năm 1971. Nó miêu tả sự xuất hiện của sự tích tụ
**Điện trở suất** () là một tính chất cơ bản của một vật liệu biểu thị khả năng cản trở dòng điện. Nghịch đảo của nó, điện dẫn suất, cho biết khả năng dẫn điện
**Transistor hiệu ứng trường** hay **Transistor trường**, viết tắt là **FET** (tiếng Anh: Field-effect transistor) là nhóm các linh kiện bán dẫn loại transistor có sử dụng điện trường để kiểm soát tác động đến
Đường cong từ trễ - Đặc trưng quan trọng nhất của chất sắt từ **Sắt từ** là các chất có từ tính mạnh, hay khả năng hưởng ứng mạnh dưới tác dụng của từ trường
Chu trình hiệu ứng nhà kính **Hiệu ứng nhà kính** diễn ra khi khí quyển hấp thụ nhiệt từ tia cực quang. Hơi nóng từ mặt trời truyền xuống Trái Đất bị giữ lại ở
**Giải Oscar cho hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất** là giải Oscar trao cho những thành tựu xuất sắc nhất trong lĩnh vực hiệu ứng hình ảnh của năm. ## Lịch sử giải thưởng
nhỏ|Sóng phát ra từ một nguồn đang chuyển động từ phải sang trái nhỏ|Christian Andreas Doppler **Hiệu ứng Doppler** là một hiệu ứng vật lý, đặt tên theo Christian Andreas Doppler, trong đó tần số
**Hiệu ứng Zeeman** là sự chia tách một vạch quang phổ thành một số thành phần khi có sự hiện diện của từ trường. Nó tương tự với Hiệu ứng Stark, là sự chia tách
Cấu trúc từ của vật liệu phản sắt từ, gồm 2 phân mạng spin đối song và bằng nhau **Phản sắt từ** là nhóm các vật liệu từ có trật tự từ mà trong cấu
**Tụ điện** là một loại _linh kiện điện tử thụ động_, là một hệ hai vật dẫn và ngăn cách nhau bởi một lớp cách điện. Khi có chênh lệch điện thế tại hai bề
THÔNG BÁO PHÁT HÀNH CUỐN SÁCH “TỪ ĐIỂN THẦN THOẠI HY LẠP - LA MÔ GIỚI THIỆU VỀ CUỐN SÁCH Từ điển thần thoại Hy Lạp - La Mã Ảnh hưởng của thần thoại Hy
Từ Điển Anh - Việt 342000 Mục Từ (English - Vietnamese Dictionnary)(New Edition 2020) Trước mắt bạn là cuốn Từ điển Anh-Việt, tập đại thành của tiếng Anh hiện đại. Cuốn sách do một nhóm
Với bất kỳ một ngôn ngữ nào, việc sử dụng từ điển trong quá trình học tập là không thể thiếu. Từ điển giúp người học có thể dễ dàng tra cứu từ vựng khi
Bộ 5 Cuốn Từ Điển Tiếng Việt Dành Cho Học Sinh: Từ Điển Tiếng Việt Bộ 5 Cuốn Từ Điển Tiếng Việt Dành Cho Học Sinh: Từ Điển Đồng Nghĩa Trái Nghĩa Bộ 5 Cuốn
phải|nhỏ| Một [[Phim lịch sử|bộ phim truyền hình dài tập ở Vienna sử dụng màn hình xanh làm bối cảnh, để cho phép thêm bối cảnh trong quá trình hậu kỳ.]] phải|nhỏ| Bluescreen thường được
Trong sản xuất phim, **hiệu ứng hình ảnh** (, viết tắt là **VFX**) là tập hợp các quy trình trong đó hình ảnh được tạo ra và/hoặc biến đổi so với cảnh quay thật trên
Thưa quý vị độc giả! Quý vị đã có một lựa chọn đúng đắn, vì quý vị đang cầm trên tay một công cụ hữu ích để tra cứu, để tìm hiểu và học hỏi
GIỚI THIỆU SÁCH TỪ ĐIỂN CHỮ NÔM TÀY Chữ Nôm Tày là loại hình chữ viết tượng hình, có nguồn gốc từ chữ Hán nhưng được cải biến để ghi lại ngữ âm tiếng Tày.
Từ Điển Việt Nhật Khoảng 5000 Từ Thông Dụng Trong quá trình học và sử dụng ngoại ngữ, từ điển luôn là một công cụ quan trọng không thể thiếu. Nó hỗ trợ đắc lực
Cuốn sách Từ Điển Tiếng Việt 100.000 từ được biên soan với mong muốn góp một phần nhỏ bé vào việc giúp người đọc học tập và hiểu tiếng Việt. Từ điển này thu thập
NỘI DUNG Từ Điển Tiếng Việt (130000 Từ) là cuốn từ điển giúp người học và sử dụng Tiếng Việt thêm hiểu biết, trân trọng, yêu mến tiếng Việt. Đồng thời nâng cao khả năng
Từ Điển Tiếng Việt (65000 Từ) là cuốn từ điển giúp người học và sử dụng Tiếng Việt thêm hiểu biết, trân trọng, yêu mến tiếng Việt. Đồng thời nâng cao khả năng sử dụng
Sách Richard Scarry's Best Dictionary Ever, Từ điển tiếng anh - Á Châu Books Đây là một “từ điển hình ảnh” phiêu lưu mang đậm phong cách cổ điển với các nhân vật hoạt hình
Từ Điển Tiếng Anh 75.000 Từ ------------ TỪ ĐIỂN TIẾNG ANH 75.000 TỪ Tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới, chính vì vậy, ngoại ngữ này đã trở thành một công
Trong quá trình học và sử dụng ngoại ngữ, từ điển luôn là một công cụ quan trọng không thể thiếu. Nó hỗ trợ đắc lực cho quá trình học tập và giao tiếp của
Thông thường một **mạch khuếch đại** hay **bộ khuếch đại**, đôi khi còn gọi là **khuếch đại** (tiếng Việt gọi là _Ăm-li_ hay _Âm-li_), là một thiết bị hoặc linh kiện bất kỳ nào, sử
thumb|Linh kiện điện tử Các **linh kiện điện tử** là các _phần tử rời rạc cơ bản_ có những tính năng xác định được dùng cho ghép nối thành _mạch điện_ hay _thiết bị điện
CHI TIẾT SẢN PHẨMNHẬN XÉTĐể mang lại hiệu quả tốt nhất mong các bạn dành cho Shop ít thời gian để Sương tư vấn trực tiếp, Sương tin rằng với 5 năm kinh nghiệm làm
**Spin** là một đại lượng vật lý, có bản chất của mô men động lượng và là một khái niệm thuần túy lượng tử, không có sự tương ứng trong cơ học cổ điển. Trong
**Hiệu ứng lá chắn** miêu tả sự suy giảm về tác động của lực hút tĩnh điện giữa hạt nhân nguyên tử với điện tử (electron) của nó, xảy ra trong một nguyên tử _có
1. Giới thiệu sách: Tuyển tập 600 Cấu trúc cố định tiếng Trung ứng dụng Tác giả: Nhật Phạm Số trang: 500 Ngày xuất bản: 01/11/2019 Nhà Xuất Bản: Hồng Đức TỰ HỌC NGỮ PHÁP
**Hiệu ứng Streisand** ("_Streisand Effect_") được dùng như một thuật ngữ đề cập đến những hậu quả không chủ ý khi cố gắng tìm cách để che giấu, loại bỏ, ngăn chặn hoặc kiểm duyệt